Diskretne slučajne veličine


BERNULIJEVA RASPODELA

Bernulijeva raspodela se odnosi na slučajnu promenljivu koja može uzeti samo 2 vrednosti: 0 i 1. Vrednost 1 uzima sa verovatnoćom p, dok vrednost 0 uzima sa verovatnoćom 1-p

Zakon raspodele izgleda ovako: Očekivana vrednost: E(X) = p

Disperzija: D(X) = p*(1-p)




Primer: Bacanjem novčića mogu nastati samo dva ishoda: pismo i glava. Ako događaj "novčić je pao na pismo" označimo kao 1, a događaj "novčić je pao na glavu" kao 0, tada slučajna promenljiva X ima Bernulijevu raspodelu.

Njen grafik funkcije raspodele izgleda ovako:





BINOMNA RASPODELA

Neka se pod istim uslovima i nezavisno jedan od drugog izvodi n slučajnih eksperimenata i neka je verovatnoća realizacije događaja A u svakom od tih slučajnih eksperimenata konstantna i jednaka p, odnosno p(A)=p i P(Ā)=1-p=q, gde Ā predstavlja komplement događaja A.

Ako je slučajna promenljiva Sn broj realizacija događaja A pri opisanim uslovima, tada kažemo da Sn ima binomnu raspodelu sa parametrima n i p i pišemo Sn : B(n,p)

Slučajna promenljiva Sn može uzeti vrednosti 0,1,2,...,n. Odredimo verovatnoće p(k), tj. verovatnoću da promenljiva Sn uzme vrednost k. Zakon raspodele izgleda ovako:

gde je 𝑛 ∈ 𝑵, 0 < p < 1, q = 1 – p

Očekivanje: E(X) = n * p
Disperzija: D(X) = n * p * (1 - p)


Primer: U kutiji se nalazi 5 belih i 3 crne kuglice. Biraju se 3, jedna za drugom sa vraćanjem. Slučajna veličina X predstavlja broj izabranih belih kuglica.

Odgovarajući graik funkcije raspodele je:





PUASONOVA RASPODELA

Puasonova raspodela jeste diskretna raspodela verovatnoće koja izražava verovatnoću da se određeni broj događaja dogodio u fiksnom intervalu vremena ili prostora ako se ti događaji događaju sa poznatom konstantnom brzinom i nezavisno od vremena od poslednjeg događaja.

Koristi se kao dobra aproksimacija raspodele slučajnih veličina kojima se modeliraju ‘retki’ događaji, na primer:

Zakon raspodele izgleda ovako: Gde je λ > 0

Očekivanje: E(X) = λ
Disperzija: D(X) = λ

Grafik odgovarajućih verovatnoća iz zakona raspodele P(5) izgleda ovako: